Η Γη… αδυνάτισε

Ούτε λίγο ούτε πολύ ο πλανήτης μας ζυγίζει 5.972 δισ. δισεκατομμύρια τόνους. Αμερικανοί επιστήμονες για πρώτη φορά απέδειξαν ότι οι προηγούμενες εικασίες για το βάρος της Γης την ήθελαν κατά 10 δισ. δισεκατομμύρια τόνους βαρύτερη!

Χρειάστηκαν περισσότερα από 30 χρόνια, αλλά το «βαρύτερο» πρόβλημα της επιστήμης ίσως να έχει λυθεί. Μία ομάδα Αμερικανών φυσικών βρήκε τελικά έναν ορθό τρόπο να ζυγίσει το βάρος της Γης. Πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωσαν επίσημα στην Αμερικανική Κοινότητα Φυσικής ότι η Γη ζυγίζει 5.972 δισ. δισεκατομμύρια τόνους περίπου 10 δισ. δισεκατομμύρια τόνους λιγότερο από τους προηγούμενους εγκυρότερους υπολογισμούς.

Πρόκειται ταυτόχρονα για σημείο-σταθμό επιστημονικά, καθώς και για την κατάληξη ενός διεθνούς αγώνα, τον οποίο η Βρετανία έχασε. Με διαφορά μερικών ημερών, μια αντίπαλη ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ δεν κατάφερε να δώσει πρώτη τα αποτελέσματα των ερευνών της. Η μελέτη διεξήχθη υπό τον καθηγητή Τζενς Γκάντλατς του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ. «Είμαστε πεπεισμένοι ότι τώρα γνωρίζουμε τη μάζα του πλανήτη μας με περισσότερη ακρίβεια απ’ ό,τι αυτή ήταν γνωστή μέχρι τώρα», δήλωσε.

Από τον 17ο αιώνα οι επιστήμονες αδυνατούσαν να καταλήξουν στο βάρος του πλανήτη μας. Ήταν τότε που ο σερ Ισαάκ Νεύτων περιέγραψε πρώτος πως ο Ήλιος και οι πλανήτες που περιστρέφονται γύρω από τη Γη κρατούνται μαζί λόγω βαρύτητας μίας δύναμης που σχετίζεται με τις μάζες. Ο Νεύτων κατέγραψε τους βασικούς νόμους της βαρύτητας, αλλά δεν είχε τον εξοπλισμό για να μετρήσει την αποκαλούμενη «σταθερά της έλξης». Χωρίς αυτό, το μόνο που μπορούσε να κάνει ήταν να μαντέψει τα στοιχεία για τα οποία έκτοτε διαφωνούν οι επιστήμονες: το ακριβές βάρος της Γης, των άλλων πλανητών και του Ηλίου. Η σταθερά αυτή έγινε γνωστή ως η «Big G» και δεκάδες επιστήμονες έχουν προσπαθήσει να την υπολογίσουν. Ο Χένρι Κάβεντις έφθασε κοντά, το 1798, όμως το αποτέλεσμά του, όπως και πολλών άλλων νωρίτερα, δεν ήταν ορθό.

Όλα τα σώματα ασκούν μία έλξη βαρύτητας σε άλλα σώματα γύρω τους. Στόχος των περισσότερων εργαστηριακών πειραμάτων ήταν να κάνουν όσο γίνεται πιο ακριβείς μετρήσεις για την έλξη μεταξύ δύο μαζών, συνήθως των μετάλλων.

Ο Γκάντλατς ξόδεψε 160.000 στερλίνες για την κατασκευή ενός οργάνου βασισμένου σε ειδικά πλατό που περιστρέφονταν, προκειμένου να εξαλείψει τις τοπικές ανωμαλίες. «Η συνολική δύναμη που ενεργούσε στο πιάτο ήταν ισοδύναμη με το βάρος ενός βακτηρίου», δήλωσε ο Γκάντλατς. Και συνέχισε: «Ήταν εξαιρετικά δύσκολο να μετρηθεί».Ο ίδιος εκτιμά ότι τα αποτελέσματα της δουλειάς του θα έχουν σημαντικές επιρροές. Εκτός από το ότι «έσωσε» από δισεκατομμύρια τόνους τη μάζα της Γης, θα μπορούσε να βοηθήσει τους γεωλόγους όσον αφορά την πυκνότητα του πλανήτη στα κάτω από την επιφάνεια στρώματα. Επίσης, οι αστροφυσικοί είναι πιθανό να μπορέσουν να διαπιστώσουν ακριβέστερα την ηλικία του Σύμπαντος και τη διάρκειά του. Ίσως, όμως, η μεγαλύτερη συνεισφορά του θα είναι στους κοσμολόγους που αναζητούν την αποκαλούμενη «μεγάλη θεωρία της ενοποίησης», για την οποία οι επιστήμονες ελπίζουν ότι μία ημέρα θα ερμηνεύσει τις δυνάμεις οι οποίες πρώτες δημιούργησαν το Σύμπαν και από τότε καθορίζουν τη συμπεριφορά των πάντων.